De Rijksministerraad gaat voorzien in wetgeving die het mogelijk maakt dat reders onder strikte voorwaarden gewapende particuliere beveiligers kunnen inzetten om bepaalde categorieën Nederlandse koopvaardijschepen te beveiligen tegen piraterij bij Somalië. Al eerder had het kabinet aangegeven dat zou worden bekeken of de bestaande beveiligingsmaatregelen die het ministerie van Defensie neemt, onder alle omstandigheden afdoende zijn.

Op 10 april jl. heeft minister Hennis-Plasschaert van Defensie in overleg met de Tweede Kamer aangegeven dat er grenzen zijn aan de mogelijkheden om met militaire middelen bescherming te bieden en dat het kabinetsstandpunt dus wordt heroverwogen.

Piraterij bedreigt het goederenvervoer van en naar Nederlandse havens. Goederen die van groot belang zijn voor de economie van Nederland. Jaarlijks passeren tussen de 20 en 30.000 schepen, die via het Suez-kanaal en de Golf van Aden varen,  de Indische Oceaan. In 2011 bedroeg de geschatte waarde van zeeroof wereldwijd zeven miljard dollar.

De bescherming van koopvaardijschepen is voor het kabinet een beleidsprioriteit. Daarom levert Nederland sinds het begin van de operaties Atalanta (EU) en Ocean Shield (Navo) afwisselend bijdragen aan deze operaties ter bescherming van koopvaardijschepen die langs Somalië varen. Ook geeft de overheid advies aan reders hoe zij hun schepen zo goed mogelijk kunnen beschermen. Bovendien hebben reders sinds begin 2011 voor kwetsbare schepen de mogelijkheid militaire bijstand aan te vragen in de vorm van een beschermingsteam van mariniers, zogeheten Vessel Protection Detachments. Onlangs is het 50ste VPD ingezet voor bescherming van Nederlands gevlagde schepen. Defensie heeft per jaar 175 VPD’s beschikbaar.

De combinatie van beschermingsmaatregelen is momenteel afdoende voor een belangrijk deel van de koopvaardijschepen varend onder Koninkrijksvlag. Zo nam mede door de Nederlandse inzet het aantal kapingen en geslaagde aanvallen af. Het aantal gekaapte schepen daalde van 20 in 2011 naar 5 in 2012 naar 2 op dit moment. Het aantal gegijzelde zeelieden is van 500 gezakt naar 60.

Het kabinet heeft geconcludeerd dat niet in alle gevallen tegemoet kan worden gekomen aan de behoeften van de reders. Dan gaat het vooral om flexibiliteit in aanvraagtermijnen, de omvang van het team, de kosten ten opzichte van particuliere beveiligers en geografische reikwijdte. Daarom zal het kabinet voorzien in wet- en regelgeving die de inzet van gewapende particuliere beveiliging onder strikte, nog nader te definiëren, voorwaarden toestaat op nader te bepalen categorieën transporten in het risicogebied nabij Somalië.