Steeds meer startende ondernemers gebruiken crowdfunding om hun onderneming te financieren. Ook bij verschillende (sociale) projecten wordt gebruik gemaakt van crowdfunding. Maar hoe werkt dat nu met de Belastingdienst? Wij beschrijven de fiscale gevolgen bij de verstrekker en de ontvanger.

Verschillende vormen van crowdfunding
Bij crowdfunding kun je een onderscheid maken op basis van de tegenprestatie die wordt verkregen:

•          Waarbij geen of een symbolische tegenprestatie wordt ontvangen (donatie)
•          Waarbij als tegenprestatie (later) een dienst of product wordt ontvangen (pre-sale)
•          Verstrekken van een lening
•          Verkrijgen van aandelen

Ons uitgangspunt is dat de verstrekker een particulier is. Neem vooral contact met ons op voor vragen over de fiscale gevolgen wanneer de verstrekker een ondernemer of vennootschap is.

Gevolgen bij donaties
Donaties zijn over het algemeen bij de verstrekker niet aftrekbaar (behalve dan dat het box 3-vermogen daalt). Aftrek in de inkomstenbelasting kan alleen als er sprake is van een gift aan een zogenoemde ANBI (algemeen nut beogende instelling) en aan extra voorwaarden over de hoogte wordt voldaan of sprake is van periodieke giften. In dit register staan alle ANBI’s genoemd.

Bij grotere donaties zou door de ontvanger schenkbelasting verschuldigd kunnen zijn. In 2015 ligt deze drempel op € 2.111. Voor het meerdere liggen de tarieven tussen de 10%-40%, afhankelijk van de situatie. Donaties aan ANBI’s zijn in ieder geval vrijgesteld van schenkbelasting.

Is de ontvanger belastingplichtig voor de inkomstenbelasting (IB) of vennootschapsbelasting (VPB), dan wordt de donatie tot de belastbare winst gerekend. De kosten voor de symbolische tegenprestatie kunnen dan uiteraard in mindering worden gebracht.

Gevolgen bij pre-sale
Wanneer een bijdrage wordt gedaan om op een later moment een product of dienst te verkrijgen, verlaagt deze bijdrage over het algemeen het box 3-vermogen. U krijgt echter een recht op levering van een goed of een dienst, welk recht u over het algemeen weer tot uw box 3-vermogen moet rekenen.

De ontvanger zal over de bijdrage omzetbelasting verschuldigd zijn. Daarnaast vormt de bijdrage belastbaar resultaat in de IB of VPB.

Gevolgen bij een lening
De verstrekking van een lening vindt over het algemeen plaats in box 3. Dit betekent dat niet de werkelijk opbrengsten zullen worden belast, maar het zogenoemde forfaitair rendement. Indien de lening niet wordt terugbetaald is dit verlies ook niet aftrekbaar (maar verlaagt wel het box 3-vermogen). Indien de verstrekker en de (eigenaar van de) ontvanger familieleden zijn, bevindt de lening zich in bepaalde gevallen in box 1. De rente is dan tegen de progressieve tarieven (max. 52%) belast. Of een verlies ook afgetrokken kan worden, hangt van de situatie af. Ook als het verstrekken van leningen niet meer incidenteel plaatsvindt, is belastingheffing in box 1 mogelijk het gevolg.

Bij de ontvanger van de lening vormt de lening een schuld. De verschuldigde rente op de lening zal over het algemeen aftrekbaar zijn in de IB of VPB. In bepaalde gevallen is de aftrek van rente echter beperkt. Bij situaties met familieleden is het van belang dat het rentepercentage zakelijk is.

Gevolgen bij aandelen
Als de verstrekker aandelen ontvangt in ruil voor zijn bijdrage, vormen deze aandelen over het algemeen ook een box 3-bezitting. Dit is bijvoorbeeld anders indien een aandelenbelang van 5% of meer (in een bepaalde soort) wordt verkregen. In dat geval bevinden deze aandelen zich in box 2, waarbij de werkelijke voordelen tegen 25% worden belast. Een gerealiseerd verlies op dergelijke aandelen is onder voorwaarden ook in box 2 aftrekbaar.

Bij de ontvanger die de aandelen verstrekt, vormen deze aandelen uiteraard eigen vermogen. Een dividenduitkering is, in tegenstelling tot rente, echter nooit aftrekbaar.

Simpele voorbeelden, complexe werkelijkheid
De bovenstaande voorbeelden zijn simpel. De werkelijkheid is vaak gecompliceerder. Zo zijn er uiteraard mengvormen mogelijk, waarbij een product of dienst én een rentevergoeding wordt ontvangen. Of wanneer een lening wordt verstrekt die tegen aandelen kan of moet worden ingewisseld. Ook kan er sprake zijn van meerdere tegenpartijen of een crowdfundingplatform. Wellicht is er sprake van borgstellingen of andere zekerheden. Het is dus ook van belang om vast te stellen wie de tegenpartij is. Vinden de activiteiten misschien in het buitenland plaats?

Wij overleggen graag met u over de specifieke situatie in uw geval.

Heeft u vragen? Neem vooral contact met ons op.